ÇİNKO ve TOPRAK   YEME

( TAYANÇ – REİMAN- PRASARD )

Besleyici değeri olmayan, gıda dışındaki maddelerin yenmesi PİKA Sendromu ya da Geophagia olarak tanımlanır. Yenen maddeler arasında toprak, kil, kum, tebeşir, çakıl taşı, kahve telvesi, çiğ patates, tereyağı, domates tohumu, yer fıstığı, plastik, sigara izmariti ve külü, kibrit ucu, zamk, kağıt, sabun, diş macunu, çamaşır kolası, yağlı boya, tel, sicim, kurşun (plumbophagia), nişasta (amylophagia), saç, yün (trichophagia), buz (pagophagia), feçes (coprophagia), kan (hematophagia), tırnak (onychophagia), idrar( urophagia), odun (xylophagia), cam (hyalophagia) sayılabilir.

Hem ülkemizde hem de dünyada en sık karşılaşılan geophagia toprak yeme alışkanlığıdır.

Klinik semptomlar:

·        Büyüme ve gelişme geriliği

·        Hipokrom mikrositer anemi

·        Hepatosplenomegali 

·        Hipogonadizm

·        Malabsorpsiyon

·        Enfeksiyonlara yatkınlık

·        Psikolojik problemler (Obsesif Kompulsiv Hastalık (OCD),depresyon..)

Klinik semptomların oluşmasında rol oynayan çinko ve demir eksikliği, alım ve özellikle emilim yetersizliğindendir.

Tedavide, uygun moleküler oranlarda (maksima:2.5/1) demir ve çinko birlikte kullanılır. Demir ve çinko en az 4 saat arayla ayrı ayrı da kullanılabilir. psikoterapi yararlıdır.

• Rose E. Porcerelli  J. Noele A. PİCA, J Am Board Fam Pract. 13:353-358,2000.   
• Woywodt  A. Kiss A. Geophagia, J R Soc Med, 20:12,2004.  
• Danford D E. Pica and Nutrition. Ann Rev Nutr. 2:308,1980
• Van Wijnen J H. Clausing P. Brunekreef B. Estimated soil ingestion by children. Environ Res 51:159,1990.
• Cavdar A O. Arcasoy A. Cin S. Babacan E. Gözdasoğlu S. Geophagia in Turkey: iron and zinc deficiency, iron and zinc absorption studies and response to treatment with zinc in geophagia cases. Prog Clin Biol Res  129:71-97,1983.
• Baker D. Tooth wear as a result of pica . Br. Dent J. 199(5):271-3,2005 
• Lerner AJ. Treatment of pica behavior with olanzapine. CNS Spectr. 13(1):19,2007.
• Khan Y. Tisman G. Pica in iron deficiency: a case series. J Med Case Reports. 4:86,2010.
• George G. Abiodun A. Physiological Effects of Geophagy (soil eating) with Reference to Iron Nutritional Status in Pregnant Women: A  Study in Selected Antenatal Clinics in KSD Municipal Area of the Eastern Cape, South Africa. 2012 3rd International Conference on Biology, Environment and Chemistry. IPCBEE vol. 46 (2012)&(2012) IACSIT Pres, Singapore. DOI: 10,7763/ IPCBEE. 2012.V 46.21.

HEDGEHOG SİNYAL YOLAĞI  

Hedgehog (Hh) sinyal yolağı embriyonun gelişiminin ana düzenleyicisidir. Hücrelerin, dokuların,

organların yapılanmasını, sol-sağ asimetrisini sağlar. Hh sinyal yolağın aktivasyonu:

·        Konjenital anomaliler : Anansefali, mikrosefali, makrosefali, sefalosindaktili, damak yarığı,  kunduracı göğsü, sakral agenezi v.b

·        Konjenital sendromlar: Pallister-Hall, Greig, Carpenter, Smith-Lemli*Opitz, Rubinstein Taybi v.b

·        Erken yaşlarda tümörler : Retinoblastom, glioblastom,medulloblastom, rabdomiyosarkom v.b

·        Otistik spektrum hastalıkları: Otizm, Asperger, Rett, Heller’s v.b nın oluşumlarından rol oynuyor.  

 Erişkinlerde, Hh sinyal yolağı , kök hücrelerinin devamlılığını, dokuların onarımını ve yenilenmesini sağlıyor.

Hh sinyal yolağının otomatik yöntemle aktivasyonu bir çok hastalık: psoriasis, hiperpigmentasyon,

otizm v.b den başka kanserlerin %30’dan fazlasında gözlenmekte: özefagus, mide, kolon, karaciğer, pankreas, akciğer, plevral mezetelioma, meme, böbrek, prostat, over, osteokondrom, mültipl miyelom, kronik miyeloid lösemi v.b .

Hh sinyal aktivatörü olan Hh ligandı otomatik yöntemle Hh prekürsör proteininden sentezleniyor.
Çinko eksikliği ile  Hh sinyalinin otomatik  aktivasyonu arasında sıkı bir bağıntı var. 
Çinko Hh sinyal aktivatörü olan Hh ligandının katalitik domenlerine bağlanarak, Hh sinyal yolağının otomatik aktivasyonunu inhibe eder.

·         Cavdar AO. Zinc deficiency and anencephaly in Turkey. Tetratology 22(1):141,1980.

·         Cavdar AO. Zinc status in pregnancy and occurrence of anencephaly in Turket. J trace Elem. Electrolytes 

       Health Dis. 2(1): 9-14,1988.

·         HO E. Zinc deficiency, DNA damage and cancer risk. J of Nutr Biochem. 15:572-78,2oo4.

·         Nuttall JR. Oteiza Pl. Zinc and the ERK kinases in developing brain. Neurotox Res. 21(1):128-41,2012.

·         Avcı O. Hedgehog. Turk J Dermatol. 6:162-67,2012.

·         Brisco J. Thérond PP. The mechanisms of Hedgehog signalling and its roles in development and disease.  

      Nat Rev Mol Cell Biology. 14.416-29,2013.

·         Xie J, Owen T, Xia Ke et al. Zinc inhibits Hedgehog Autoprocessing: Linking Zinc Deficiency with Hedgehog Activation.

      J Biol Chem.  290(18): 11591-11600,2015.