ÇİNKO ve SAÇLAR

 

 Saç-kıl, epidermisin eldiven parmağı gibi deri içine uzanarak oluşturduğu dış kılıf yapısında 50’den fazla protein içeren  çinko bağıntılı keratin ve  dış kılıfla saç gövdesi arasında kütiküla yer alır.

Kılı çevreleyen katmanlar bir arada deri içlerine uzanarak  topuz oluşturur: bulbus.

 Bulbusun alt ucu  eldiven parmağı gibidir, içinde papilla bulunur.

Saçta çinko düzeyi doğumda: 204 mg/g,iken,  8. ayda 112 mg/g 12. ayda 144 mg/g olur

Saç ve  kıllar :

Anagen: sağlıklı saçın uzama dönemi, erkeklerde üç, kadınlarda altı yıl sürer. Saçlar, her yıl, yaklaşık 10 cm uzarsa, bazıları bir metreden fazla olabilir. Saçların yaklaşık %85’i bu fazdadır.

Katagen: duraklama dönemi  bir iki hafta kadar sürebilir. Saç dökülmez, follikülleri normal uzunluğunun yaklaşık 1/6’sı kadar küçülür.

Telogen:  saçların döküldüğü, üç ay kadar süren, dinlenme döneminde, bir günde yüzden fazla saç dökülür. Üç aydan uzun süren dökülmeler patolojiktir. Saçların % 15’i bu fazdadır.  Bu fazın sonunda, folliküller yeniden büyüme dönemine girerler.

Fırçalama, germe, perma, boya, şampuanlar, sıcak kurutma, stres, gebelik,  Down sendromu, hipotiroidi, elektromanyetik alanlar, malignansi,kemoterapi, radyoterapi v.b saç çinkosunun azalmasına yol açar, saçlar, seyrekleşir, kırılır, yumuşar ve azalır. Ağır eksikliklerde alopesi gelişebilir.

• Alhaj E. Alhay N. Alhay N E. Diffuse alopecia in a child due to dietary zinc deficiency. Skinmed: Dermatology for the Clinician. 6(4):199-200,2007.
• Collip P J. Hair zinc levels in infants. Clin Pediatr  22(7):512-13,1983.
• Finner A M. Nutrition and hair: deficiencies and supplements. Dermatol Clin. 31(1):167-172,2013.