D VİTAMİNİ – ÇİNKO

Karaciğerde 25-hidroksilaz , böbrekte 1-a  hidroksilaz  çinko bağıntılı metalloenzimlerdirler. Alkalen fosfataz  ikisi yapısında bulunan ikisi aktivite sağlıyan toplam dört çinko enzimi içerir. Secosteroid yapısında bir hormon olan D vitamini reseptörleri (DVR), epitelyal kalsiyum kanalları, kalsiyum bağlayıcı protein ( calbindin), epitelyal hücrelerden kalsiyumun dolaşıma  geçişini sağlıyan ATP bağıntılı kalsiyum pompaları  çinko ile aktive olurlar. 

D vitaminin oluşturduğu, doğal bağışıklık, hücre içi patojen etkenleri öldürme (tüberküloz, lepra, layşmania, malarya, mantar, rinovirus, influenza, virusu, HIV, mantar enfeksiyonları v.b), yaraların iyileşmesinde önemli bir rolü bulunan antimikrobial peptidler  (cathelicidin, defensin v.b) çinko gerektirir

D vitamini ve çinko eksikliğiyle, hiperhomosisteinemide görülen komplikasyonlar  birbirleriyle örtüşmekte: depresyon, şizofreni, Alzheimer, Parkinson, mültipl skleroz, Crohn, Hashimato, diabet, lupus, romatoid artrit, metabolik sendrom, kardiyovasküler hastalıklar, tromboz, enfarktüs, astım, enfeksiyonlara yatkınlık, yaraların iyileşmesinde gecikme, preeklampsi, plasenta dekolmanı, LBW, preterm doğumlar,  spontan abortus, osteoartrit, osteoporoz, osteomalasi, femur başı kırıkları, göğüs, kolon, rektum, pankreas, prostat v.b kanserleri.

• Holick M F. Vitamin D deficiency. N Engl J Med  357(3):266-80,2007.
• Holick M F. Vitamin D : a D- lightful health perspective. Nutr Reviews. 66    ( suppl 2): 5182-94, 2008
• Cannell J J. Hollis B W. Zasloff M. Heaney R P. Diagnosis and treatment of vitamin D deficiency. Expert Opin Pharmacother. 9(1): 1-12, 2008. 
• Browning J D. O’Dell B L. Low zinc status in guinea pigs impairs calcium uptake by brain synaptosomes. J Nutr. 124: 436-43, 1994
• Gürses N. D Vitamini  Yetersizliği Raşitizminde Serum-İdrar Çinko Düzeyleri ve D vitamini Tedavisinin Bunlara Etkisi. Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2(1):25-28,1987.
• Kimmel P L. Phillips T M. Lew S Q. Langman C B. Zinc modulates mononuclear cellular calcitriol metabolism in peritoneal dialysis patients. Kidney International. 49:1407-12, 1996.
• Craig TA, Benson LM, Naylor S, Kumar R. Modulation effect of zinc on the formation of vitamin D receptor and retinoid X receptor alpha-DNA transcription complexes: analysis by microelectrospray mass spectrometry. Rapid Commun Mass Spctrom.         15 (12): 1011-1016,2001.
• Yu XD, Yan CH , Yu XG et al. Effect of zinc deficiency on the protein expression of vitamin D receptor and calcium binding protein in growth-stage rats duodenal mucosa. Zhonghua Er Ke Za Zhi. 44 (1): 11-14,2006
• Barley NF. Prathalingan SR. Zhi P et al. Factors involved in the dudenal expression of the human calbindin D9k gene. Biochemical Journal 341:491-500, 1999.  
• Bauer MC. Nisson H. Thulin E. Et al. Zbinding to human calbindin D (28k) and the role of histidines residues. Protein Sci. 17(4): 760-7, 2008.